Badania prowadzone nad bankowym dyskontem i redyskontem weksli mają interdyscyplinarny charakter. Problematyka bankowego dyskonta i redyskonta weksli mieści się wprawdzie głównie w obszarze prywatnego prawa bankowego, stąd też zasadnicze badania prowadzone są w dziedzinie prawa cywilnego, tym niemniej, uwzględniając istotę i charakter działalności bankowej, a także zadania banku centralnego w gospodarce rynkowej, istotna część badań koncentruje się wokół zagadnień prawa publicznego. Redyskontowanie weksli przez bank centralny stanowi bowiem tradycyjny, w państwach o rozwiniętej gospodarce rynkowej, instrument polityki pieniężnej. W badaniach wykorzystano też rozwiązania prawa unijnego.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy poszukują nowych sposobów pozyskiwania środków pieniężnych, w tym także związanych z przetwarzaniem wierzytelności pieniężnych w kapitał pieniężny. Pomimo faktu, że aktualnie bankowe dyskonto i redyskonto weksli nie odgrywa w praktyce znaczącej roli, to badania w tym obszarze wydają się i tak istotne, gdyż badana problematyka nie doczekała się, jak dotychczas, całościowego opracowania. Piśmiennictwo na temat bankowego dyskonta i redyskonta weksli nie jest w Polsce zbyt obszerne. Opracowania dotyczą na ogół wybranych zagadnień i mają zwykle wycinkowy (a przy tym zbyt ogólnikowy) charakter. Z „tonu” poszczególnych publikacji odczytać można jednak zgłaszaną potrzebę kompleksowego zbadania problematyki prawnej bankowego dyskonta i redyskonta weksli. Podjęcie próby wykonania takiego właśnie zadania inspirowane było w pewnej mierze tą właśnie potrzebą.
Zamierzonym celem niniejszej pracy jest zbadanie mających długą tradycję takich specyficznych form kredytowania działalności gospodarczej, jakimi są bankowe dyskonto i redyskonto weksli, a w szczególności istoty i charakteru prawnego badanych umów, treści wykreowanego przez nie zobowiązania, treści bankowych wzorców umownych dotyczących dyskonta i redyskonta weksli, a także analiza obu operacji w kontekście wykonywanych przez banki czynności bankowych, wreszcie zbadanie warunków prawnych ich funkcjonowania w obrocie bankowym, przede wszystkim poprzez analizę umów dyskontowych i redyskontowych. Ostatecznie zatem badania zmierzają w kierunku uchwycenia istoty i specyfiki instytucji prawnej bankowego dyskonta i redyskonta weksli.
Celem pracy jest również zbadanie mechanizmów prawnych towarzyszących redyskontowaniu weksli w kontekście prowadzonej przez Narodowy Bank Polski polityki pieniężnej, w tym przede wszystkim relacji łączących bank centralny z bankami przedstawiającymi weksle do redyskonta, a także ocena znaczenia redyskontowania weksli dla polityki pieniężnej NBP. Dla zrealizowania celów pracy i rozwiązania przedstawionych problemów badawczych posłużono się w pracy przede wszystkim metodą dogmatyczną, z elementami metody porównawczej i empirycznej.
*****
Tytuł: Dyskontowanie i redyskontowanie weksli przez banki
Autor: Marek Kopyściański
Recenzja wydawnicza: dr hab. Łukasz Błaszczak
Temat i słowa kluczowe: dyskonto, redyskonto, weksle, indos, papiery wartościowe, kredyt kupiecki, kredyt redyskontowy, umowa dyskontowa, umowa redyskontowa, polityka pieniężna
Wydawca: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa
Identyfikator: ISBN 978-83-61370-34-5, oai:www.bibliotekacyfrowa.pl:42689
Miejsce wydania: Wrocław
Data wydania: 2013
Prawa: © Marek Kopyściański
Korekta językowa: Joanna Kokocińska
Projekt i wykonanie okładki: Marta Pawlak
Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka, Tomasz Kalota – eBooki.com.pl
Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/41351
*****
Spis treści
Rozdział I. Geneza instytucji weksla i prawa wekslowego
1. Rozwój historyczny weksla i prawa wekslowego
1.1. Początki i ewolucja weksla na tle kredytowania działalności kupieckiej
1.2. Początki prawa wekslowego i kształtowanie się systemów prawa wekslowego
1.3. Ujednolicanie prawa wekslowego
1.4. Uwagi ogólne o polskim prawie wekslowym
2. Źródła polskiego prawa wekslowego
Rozdział II. Istota weksla jako papieru wartościowego
1. Pojęcie weksla jako papieru wartościowego
2. Rodzaje weksli i składniki treści weksla
Rozdział III. Charakter prawny i znaczenie indosu wekslowego
1. Indos a przelew wierzytelności
Rozdział IV. Zastosowanie weksla w obrocie bankowym
1. Funkcje papierów wartościowych
1.1. Ujęcie ogólne podstawowych funkcji papierów wartościowych
1.2. Klasyfikacja i charakterystyka funkcji weksla
2. Wykorzystanie funkcji weksla w obrocie bankowym
Rozdział V. Stosunek prawny wynikający z dyskonta (redyskonta) weksli
1. Miejsce umowy o dyskonto (redyskonto) weksli pośród umów bankowych typu kredytowego
3. Dochodzenie roszczeń przez bank dyskontujący
3.2. Uprawnienia banku w dochodzeniu należności wekslowychy
4. Charakter prawny umowy dyskontowej i redyskontowej
4.2. Charakter właściwej umowy dyskontowej
4.3. Ramowy charakter ogólnej umowy dyskontowej
Rozdział VI. Dyskontowanie i redyskontowanie weksli w bankowych wzorcach umownych
1. Charakter prawny i znaczenie bankowych wzorców umownych
2. Bankowe regulaminy dyskonta i redyskonta weksli
2.2. Wymogi stawiane wekslom przyjmowanym do dyskonta i redyskonta w regulaminach bankowych
2.2.1. Wymogi odnoszące się do treści weksla i opłaty skarbowej
2.2.2. Wymogi odnoszące się do podstawy zaciągniętego zobowiązania
2.3. Procedura dyskonta i redyskonta weksli w bankowych wzorcach umownych
Rozdział VII. Znaczenie redyskontowania weksli dla polityki pieniężnej banku centralnego
1. Pojęcie i znaczenie polityki pieniężnej
2. Narodowy Bank Polski jako bank realizujący politykę pieniężną
3. Instrumenty polityki pieniężnej
Rozdział VIII. Zakończenie i wnioski