Rynek finansowy, podlegający nieustannym dynamicznym zmianom, także z uwagi na zachodzące na nim procesy integracji i globalizacji, wymusza na prawodawcy unijnym konieczność wprowadzania licznych zmian prawnych w przepisach normujących jego funkcjonowanie. Przykładem takich regulacji prawnych jest pakiet MiFID (Markets in Financial Instruments Directive), obejmujący trzy unijne akty prawne, wzajemnie ze sobą powiązane, które stały się przedmiotem rozważań niniejszej monografii, tj.:
– dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz. Urz. UE L:145 z dnia 30/04/2004);
– dyrektywa Komisji 2006/73/WE z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (Dz. Urz. UE L:241/26 z dnia 02/09/2006), (akt wykonawczy);
– rozporządzenie Komisji Europejskiej nr 1287/2006 z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzające środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczania instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy, dyrektyw 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz. Urz. UE L:241/1 z dnia 02/09/2006).
Regulacja ta ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania rynku instrumentów finansowych (rynku kapitałowego), będącego elementem jednolitego rynku finansowego Unii Europejskiej. Potrzeba zapewnienia klientom, zwłaszcza nieprofesjonalnym, wzmocnionej, zharmonizowanej ochrony na rynku finansowym w UE stała się wyznacznikiem dla wprowadzenia regulacji z jednej strony wspierającej inwestorów, a z drugiej kształtującej wzorzec działania transparentnej firmy inwestycyjnej, zgodnie z zasadą najlepszego zlecenia i wzorca klienta, świadomego ryzyka i swoich uprawnień na rynku finansowym.
Ze względu na konieczność transpozycji całego skomplikowanego kompleksu norm odpowiadających nowym, unijnym koncepcjom dyrektywa MiFID spowodowała także znaczne przeobrażenia w krajowych porządkach prawnych. Jej wdrożenie wymusiło zmiany w wielu obszarach regulacji, co okazało się procesem niełatwym i napotykało duże trudności, o czym świadczy choćby fakt opóźnień większości państw w jej implementacji. Niezbędne było uwzględnienie nowych rozwiązań zarówno w zakresie prawa publicznego (m.in. procesy licencyjne, wymogi w odniesieniu do kadry zarządzającej), jak i prawa prywatnego (przede wszystkim rozwiązania nakierowane na ochronę inwestorów).
Stąd zrodził się pomysł monografii, która w kompleksowy sposób, nie tylko prywatno-, ale i publicznoprawny, poruszać będzie tę istotną dla funkcjonowania rynku finansowego kwestię i jednocześnie będzie nawiązywać do projektowanych zmian w tym zakresie w przededniu ich uchwalenia. Bezpośrednią inspiracją do jej powstania było także zorganizowane przez Koło Naukowe Prawa Finansowego „FISCUS”, działające przy Katedrze Prawa Finansowego, przy udziale Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego Ogólnopolskie Seminarium Naukowe: „Dyrektywa MiFID – skutki prawne dla funkcjonowania rynku finansowego”, które odbyło się na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 19 maja 2011 r.
Warto bowiem zaznaczyć, że obecnie, z uwagi na to, iż wyznaczone przez MiFID ramy prawne świadczenia usług inwestycyjnych są niewystarczające i konieczna jest ich weryfikacja, także ze względu na słabości, jakie ujawnił kryzys na rynku finansowym, trwają prace nad nowelizacją omawianych w publikacji aktów prawnych, a organy prawodawcze osiągnęły właśnie porozumienie dotyczące ostatecznego kształtu regulacji nowego pakietu MiFID II.
Podkreślenia wymaga fakt, że przedstawiana Czytelnikowi monografia jest zbiorem opracowań znanych i uznawanych przedstawicieli doktryny tworzącego się prawa rynku finansowego.
Publikacja uwzględnia zasadniczo stan prawny na koniec grudnia 2013 r.
Edyta Rutkowska-Tomaszewska
*****
Tytuł: Regulacja MIFID – skutki prawne dla funkcjonowania rynku finansowego
Redakcja: Edyta Rutkowska-Tomaszewska
Recenzja wydawnicza: prof. UAM dr hab. Tomasz Nieborak
Temat i słowa kluczowe: rynek kapitałowy, fundusze inwestycyjne, akty wykonawcze i delegowane, klient detaliczny, wertykalny i horyzontalny skutek dyrektyw, przedsiębiorstwa inwestycyjne, UCITS, klient profesjonalny, usługi inwestycyjne, doktryna odpowiedzialności odszkodowawczej, rynek finansowy Unii Europejskiej, zarządzanie aktywami, zasada bezpośredniego skutku prawa unijnego, skutki niedochowania obowiązków informacyjnych, dystrybutorzy jednostek uczestnictwa, firma inwestycyjna, MiFID, implementacja i transpozycja dyrektywy, doradztwo inwestycyjne, bezpośrednie stosowanie dyrektyw, MiFIR, obowiązki informacyjne firm inwestycyjnych
Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Identyfikator: ISBN 978-83-61370-62-8
Miejsce wydania: Wrocław
Data wydania: 2014
Prawa: © Copyright by Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Korekta: Joanna Kokocińska
Projekt i wykonanie okładki: Daniel Kaźmierczyk
Skład i opracowanie techniczne: Anna Lenartowicz, Tomasz Kalota – eBooki.com.pl
Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/46684
*****
Spis treści
Magdalena Fedorowicz
Implementacja regulacji MiFID do polskiego prawa rynku finansowego – wybrane zagadnienia teoretyczne i praktyczne
Aleksandra Kruś
Wpływ regulacji prawnych UE dotyczących rynku usług inwestycyjnych na regulacje pozaunijne na przykładzie Szwajcarii
Andrzej Michór
Obowiązki informacyjne firm inwestycyjnych wobec organu nadzoru
Rafał Mroczkowski
Działalność w zakresie dystrybucji jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych w świetle przepisów prawa polskiego i dyrektywy MiFID
Edyta Rutkowska-Tomaszewska
Obowiązki informacyjne firm inwestycyjnych świadczących usługi w ramach działalności maklerskiej wobec klientów detalicznych
Marcin Tyniewicki
Problematyka implementacji dyrektywy MiFID w aspek-cie jej skutku bezpośredniego oraz odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich
Anna Zalcewicz
Ramy prawne świadczenia usług inwestycyjnych w UE w świetle postanowień MiFID i projektowanych zmian legislacyjnych
Patrycja Zawadzka
Pakiet MiFID a regulacje unijne dotyczące przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania