Rządy prawa i europejska kultura prawna

Niewątpliwie problematyka rządów prawa i europejskiej kultury prawnej jest interesująca, zarazem jednak bardzo złożona. Podkreślić należy, iż rządy prawa stały się jednym z centralnych pojęć współczesnego dyskursu prawnego. Istota rządów prawa opiera się na dwóch podstawowych zasadach. Są to mianowicie „sprawowanie” władzy przez prawo oraz ograniczenie władzy przez prawo. Mówiąc innymi słowy: władza wykonuje swoje działania, stosując prawo i jednocześnie jest tym prawem związana. W najszerszym sensie sformułowanie „rządy prawa” oznacza, że ludzie winni są posłuszeństwo prawu i powinni pozostawać pod jego rządami. W teorii prawa i polityki termin ten używany jest zazwyczaj w węższym sensie, tj. że władza powinna być podporządkowana prawu i pozostawać pod jego rządami. W naszej ocenie idea rządów prawa zasługuje na to, aby wciąż powracać do wiążących się z nią pytań, doświadczeń i dylematów. Podobne wrażenie odnosi się do europejskiej kultury prawnej, której najnowszym składnikiem jest prawo Unii Europejskiej. Prawo to odznacza się połączeniem cech kultury prawa stanowionego z cechami kultury common law (prawa precedensowego). W prawie unijnym dominują cechy kultury prawa stanowionego, natomiast obecność cech kultury common law objawia się głównie w przyjęciu angielskich zasad spornego procesu sądowego, odformalizowania dialogu sądowego czy preferowania pozasądowych sposobów rozstrzygania sporów.

Niniejsza publikacja została podzielona na trzy merytoryczne części. W pierwszej z nich znalazły się rozważania teoretyczne odnoszące się do problematyki rządów prawa. W drugiej skoncentrowano się na problematyce rządów prawa w orzecznictwie sądowym. Trzecia, ostatnia, jest zbiorem różnych opracowań zarówno teoretycznych, jak i praktycznych dotyczących szeroko pojmowanej europejskiej kultury prawnej.

Prezentowane prace stanowią rozwinięcie referatów wygłoszonych podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. Rządy prawa i europejska kultura prawna, która odbyła się w dniach 29−30 maja 2014 roku w Zieleńcu.

*****

Tytuł: Rządy prawa i europejska kultura prawna

Redakcja: Andrzej Bator, Joanna Helios, Wioletta Jedlecka

Recenzent: dr hab. Jadwiga Potrzeszcz

Temat i słowa kluczowe: prawo międzynarodowe, Unia Europejska, prawo UE, rządy prawa, kultura prawna, sędziokracja, państwo prawa, zasady prawa wyborczego, orzecznictwo sądowe, dialog międzykulturowy

Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Identyfikator: ISBN 978-83-61370-15-4 ; oai:www.bibliotekacyfrowa.pl:63586

Miejsce wydania: Wrocław

Data wydania: 2014

Prawa: © Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Korekta: Joanna Kokocińska

Projekt i wykonanie okładki: Karolina Drozd

Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka, Tomasz Kalota – eBooki.com.pl

Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/63754

*****