Współczesny dyskurs o prawach człowieka dotyczy w istocie teorii i praktyki stosowania zasady proporcjonalności jako kryterium oceny dopuszczalności ograniczeń praw i wolności jednostki. Tytułowa analiza proporcjonalności to przede wszystkim proces rozumowania praktycznego, który pomaga sędziom rozstrzygać konflikty miedzy ochroną konstytucyjnych praw i wolności a innych konstytucyjnych wartości, ale jest to także element tworzący określoną kulturę uzasadnień sądowych. Książka zwraca uwagę przede wszystkim na legitymizującą funkcję analizy proporcjonalności jako uznanego standardu orzeczniczego, który wynika z przyjęcia określonej struktury praw, a z którego powinna wynikać określona struktura uzasadnień sądowych. Prezentowane rozważania na temat roli poszczególnych elementów analizy proporcjonalności zostały oparte na badaniach jakościowych i ilościowych orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w Polsce. Rozważania te mają służyć odpowiedzi na pytanie o to, jak stworzyć silny sąd konstytucyjny, którego autorytet będzie działał hamująco na władzę wykonawczą i ustawodawczą, a jednocześnie zapewnić mu silną legitymację społeczną. Jedną z prób odpowiedzi na to pytanie jest wskazanie na ograniczającą rolę analizy proporcjonalności w strukturze uzasadnień wyroków sądowych.
*****
Tytuł: Analiza proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności. Teoria i praktyka
Autor: Anna Śledzińska-Simon
Recenzja: prof. Wojciech Sadurski
Temat i słowa kluczowe: Trybunał Konstytucyjny; Polska; analiza proporcjonalności; uzasadnienia decyzji sądowych; kultura uzasadnień; konstytucyjne prawa i wolności; zasada proporcjonalności
Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Identyfikator: ISBN 978-83-66066-55-7 (druk), ISBN 978-83-66066-56-4 (online)
Miejsce wydania: Wrocław
Data wydania: 2019
Prawa: ©Anna Śledzińska-Simon
Korekta: Agnieszka Flasińska
Projekt i wykonanie okładki: Karolina Drozd
Na okładce: Johannes Vermeer, Mleczarka, Rijksmuseum, Amsterdam
Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka eBooki.com.pl
Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/102713
*****
Spis treści
Rozdział 1. Analiza proporcjonalności jako metoda badania ograniczeń praw i wolności jednostki
1.1. Proporcjonalność jako metazasada prawa konstytucyjnego
1.2. Rozwój i upowszechnienie testu proporcjonalności na świecie
1.3. Analiza proporcjonalności a słabość praw
1.4. Krytyka analizy proporcjonalności
1.5. Proporcjonalność a ważenie kolidujących wartości
1.6. Analiza proporcjonalności a zakaz naruszania rdzenia praw
1.7. Analiza proporcjonalności w strukturze uzasadnień sądowych
Rozdział 2. Kontrola ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności przez Trybunał Konstytucyjny
2.1. Kontekst polityczny i społeczny kontroli konstytucyjności prawa w Polsce
2.2. Model kontroli konstytucyjności w Konstytucji RP z 1997 r.
2.3. Wniesienie sprawy o naruszenie konstytucyjnych praw i wolności
2.4. Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
2.5. Konstytucyjne gwarancje praw i wolności
2.7. Hierarchia konstytucyjnych praw i wolności
2.8. Ingerencja w zakres ochrony konstytucyjnych praw i wolności
2.10.Katalog wartości konstytucyjnych uzasadniających ograniczenia praw i wolności
Rozdział 3. Analiza proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
3.4. Proporcjonalność sensu stricto
3.5. Kategorie środków uznanych za nieproporcjonalne
Rozdział 4. Analiza proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w ujęciu ilościowym
4.1. Metodologia badań ilościowych
4.2. Rola poszczególnych kryteriów testu proporcjonalności