Opracowanie jest poświęcone jednemu z kluczowych dla prawa politycznego zagadnień, jakim jest kwestia doktrynalnego jednoczenia bądź alternatywnego dla tego paradygmatu rozpraszania władzy. Jeśli zaakceptujemy znamienne przesłanie Carla Schmitta odnośnie do wtórności prawa państwowego względem poczynionych na teologiczno-prawnokanonicznym gruncie ustaleń, to dojdziemy do przekonania, że najpierw należy się przyjrzeć problemowi jedności względnie rozproszeniu władania na teistycznym szczeblu. Tamże mamy do czynienia z różnymi modelami, które są następnie aplikowane na terrestralnym poziomie, gdzie obserwujemy występowanie prawnopolitycznego monizmu, dualizmu, trializmu etc., co wynika zarówno z kreatywności rodzaju ludzkiego, jak i konfesyjno-cywilizacyjnych uwarunkowań. Szatkowanie rudymentarnie jednolitego modelu władania jest realizowane w wielu wariantach, w naszych czasach niejednokrotnie powielających lockowsko-monteskiuszowski dogmat konieczności instalowania wewnątrz aparatu władania instytucjonalnych zabezpieczeń, mających uniemożliwić absolutyzację ustroju. Tym niemniej nie jest możliwa konsekwentna, czy też radykalna aplikacja tego przesłania, gdyż zabieg taki doprowadziłby do anihilacji państwowości, niemogącej istnieć bez sporej dozy niepodważalnie skoncentrowanego władania.
*****
Tytuł: Jedność i podział władzy
Autor: Artur Ławniczak
Recenzja: prof. dr hab. Dariusz Dudek, dr hab. Artur Olechno
Temat i słowa kluczowe: władza, podział, państwo, jedność
Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Identyfikator: ISBN 978-83-66601-77-2 (druk), ISBN 978-83-66601-78-9 (online)
Miejsce wydania: Wrocław
Data wydania: 2021
Prawa: © Artur Ławniczak
Korekta: Joanna Szutta
Projekt i wykonanie okładki: Karolina Drozd
Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka eBooki.com.pl
Dostęp online: https://bibliotekacyfrowa.pl/publication/143474
*****
Spis treści
I. Monopluralizm w kosmiczno-boskim paradygmacie władania
1. Permanentność i wszechobecność napięcia między jednością a wielością
2. Konstatowanie Jednolitej Natury Wszechrzeczy przez filozofów
3. Monistyczny charakter pierwotnej władzy boskiej
4. Doktrynalne znaczenie jedności oraz wielopostaciowości boskości
II. Paradygmat jedności terrestralnej władzy i jego realizacja
1. Panowanie w Niebiosach i na Ziemi
2. Pierwotna jedność społeczno-polityczna
3. Rudymentarne jedynowładztwo i jego trwałość
4. Klasyczna śródziemnomorsko-orientalna despocja
5. Dalekowschodnia wersja jedynowładztwa
6. Islamski model autorytarnej władzy jednostki
7. Wschodniosłowiańskie samodzierżawie
8. Nowożytne doktrynalne ujęcie aksjomatu jedności władzy
9. Demosocjalistyczny wariant jednoczenia władzy
10. Demoliberalna wariacja idei unifikacji władania
III. Dogmat podziału władzy i jego realizacja
1. Pluralizacja oglądu rzeczywistości
2. Społeczno-polityczne przesłanki pluralizmu
3. Zróżnicowana geneza władania
5. Pleonokratyczny ekskluzywizm
7. Ustrój mieszany, czyli współwładanie
2. Kwestia antagonistycznej dwuwładzy
3. Zinstytucjonalizowany dualizm władania
6. Militokracja a władza cywilna
7. Doktrynalna władza pierwotna i delegowana władza faktyczna
1. Trializm jako postać suprawładania
2. Terrestralne emanacje trójwładzy
3. Republikańska oraz monarchiczna wersja zinstytucjonalizowanej troistej władzy
4. Monokratyczno-oligokratyczno-demokratyczny schemat trójwładania
VI. Rozmaite przejawy oraz skutki dzielenia władzy
2. Temporalna segmentacja władania
3. Przestrzenna dyslokacja ośrodków władania
4. Zinstytucjonalizowana w modelu władania wielowyznaniowość
5. Wertykalna podzielność zinstytucjonalizowanej władczości
6. Federalny model rozproszenia władzy
7. Monistyczna, względnie pleonokratyczna postać głowy państwa
9. Rozszczepienie egzekutywy i jej separacja od legislatywy oraz odstępstwa od tej tendencji
10. Odrębność sądownictwa i jego dywersyfikacja
11. Stronnictwa polityczne a władza
12. Rozdzielanie władzy między grupy społeczne