Celem pracy jest zbadanie zagadnienia terytorialności administracji publicznej w Unii Europejskiej. Jak dotąd, cecha (zasada) terytorialności administracji publicznej nie stanowiła przedmiotu szczególnego zainteresowania doktryny prawa administracyjnego, choć terytorium jako czynnik wyznaczający administrację publiczną należy do fundamentalnych. Zadaniem pracy jest w szczególności ustalenie istoty, zakresu i skutków zmian w obszarze terytorialności administracji publicznej, dla których ramy prawne i terytorialne stanowi europejska przestrzeń prawna. Powierzenie władzy publicznej i powiązanie administracji publicznej z Unią Europejską, a przez nią z innymi państwami członkowskimi, jest czynnikiem sprawczym przemian administracji państwowej w sferze terytorialnego zakresu jej działania. Podstawową tezą badawczą pracy jest twierdzenie o zmianie paradygmatu terytorialności administracji publicznej w europejskiej przestrzeni prawnej, która nastąpiła w związku z rozwojem zintegrowanej administracji UE. Zmiany zachodzące w relacji: administracja publiczna, prawo administracyjne i terytorium, mają związek z transgraniczną współpracą administracyjną, która pozwala urzeczywistniać swobody europejskich przestrzeni „bez granic wewnętrznych” gwarantowane obywatelom UE, przyczyniając się jednocześnie do otwarcia terytorium państwa na działalność podmiotów administracji pozapaństwowej i administracji publicznej innych państw członkowskich. Wyrażeniu zmiany paradygmatu terytorialności administracji publicznej w europejskiej przestrzeni prawnej służy pojęcie deterytorializacji administracji publicznej, które pełni rolę opisową, a także ma zapewnić orientację w kierunku rozwoju administracji publicznej w UE.
*****
Tytuł: Deterytorializacja administracji publicznej w europejskiej przestrzeni prawnej
Autor: Barbara Kowalczyk
Recenzja: dr hab. Ewa Pierzchała, dr hab. Robert Suwaj
Temat i słowa kluczowe: administracja publiczn, zintegrowana administracja UE, europejska przestrzeń prawna, terytorialność, deterytorializacja, prawo administracyjne, jurysdykcja
Wydawca: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Identyfikator: ISBN 978-83-66601-75-8 (druk), ISBN 978-83-66601-76-5 (online)
Miejsce wydania: Wrocław
Data wydania: 2021
Prawa: ©Barbara Kowalczyk
Korekta: Magdalena Wojcieszak
Projekt i wykonanie okładki: Karolina Drozd
Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka eBooki.com.pl
Dostęp online: https://bibliotekacyfrowa.pl/publication/142724
*****
Spis treści
Rozdział I. Administracja publiczna i prawo administracyjne w Unii Europejskiej i jej państwach członkowskich – podstawowe zagadnienia
1. Pojęcie administracji publicznej
1.2. Modalność administracji publicznej w Unii Europejskiej: pluralizm i relacyjność
2. Prawo administracyjne w warunkach europeizacji prawa
2.2. Cele i funkcje prawa administracyjnego
2.3. Cechy prawa administracyjnego
3. Europejska przestrzeń prawna – wymiar prawny
Rozdział II. Zintegrowana administracja unijna – przykłady z przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości
3.1. Europejskie zintegrowane zarządzanie granicami na granicach zewnętrznych
3.3. Perspektywa organizacyjna
4. Urząd Wsparcia w Dziedzinie Azylu – w kierunku Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu
5. Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol)
Rozdział III. Administracja publiczna i terytorium
1. Przestrzeń i terytorium – uwagi wprowadzające
2. Zasada terytorialności krajowej administracji publicznej – ujęcie tradycyjne
3. Ontologia terytorialności krajowej administracji publicznej
3.2. Zwierzchnictwo terytorialne
4. Kompetencja i jurysdykcja w prawie administracyjnym
5. Kompetencje i jurysdykcja Unii Europejskiej
5.1. Zasada przyznania (zasada kompetencji powierzonych)
5.2. Jurysdykcja Unii Europejskiej
6. Europejska przestrzeń prawna – wymiar terytorialny
6.1. Substytucja terminu „terytorium”
6.2. Właściwość miejscowa administracji Unii Europejskiej sensu stricto
6.3. Jurysdykcja państw członkowskich w Unii Europejskiej
7. Zasada terytorialności krajowej administracji publicznej w Unii Europejskiej
Rozdział IV. Deterytorializacja
2. Deterytorializacja w innych niż prawne naukach społecznych
3. Deterytorializacja w naukach prawnych
3.1. Prawo międzynarodowe publiczne
3.2. Prawo Unii Europejskiej (prawo administracyjne Unii Europejskiej)
Rozdział V. Deterytorializacja administracji publicznej
1. Współpraca administracyjna w Unii Europejskiej
1.1. Pojęcie współpracy administracyjnej
1.2. Podstawy prawne współpracy administracyjnej
1.3. Formy współpracy administracyjnej
2. Koncepcja deterytorializacji administracji publicznej
2.1. Między funkcjonalnością a terytorialnością administracji publicznej
2.2. Pojęcie deterytorializacji administracji publicznej
3. Formy deterytorializacji administracji publicznej
3.1. Współpraca administracyjna a formy deterytorializacji administracji publicznej
3.3. Obecność w urzędach administracyjnych i udział w postępowaniach administracyjnych
3.4. Dochodzenie administracyjne
3.6. Obserwacja transgraniczna i pościg transgraniczny
3.7. Wspólne operacje i wspólne działania ratownicze
3.8. Kontyngent policyjny i kontyngent Straży Granicznej
3.10. Wspólne zespoły rozmieszczane przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej
Rozdział VI. Terytorialność i deterytorializacja administracji publicznej przez pryzmat zasad ogólnych prawa Unii Europejskiej
2. Zasada suwerenności i równości państw członkowskich
3. Zasada nienaruszalności i niepodzielności terytorium państwowego
4. Zasada przyznania (zasada kompetencji powierzonych)
5. Zasada rządów prawa (praworządności i legalności)
8. Zasada autonomii organizacyjnej (autonomii administracyjnej)
9. Zasada efektywności prawa UE (efektywnego wykonywania prawa UE)
10. Zasada lojalnej współpracy